Stoisz na środku sceny i właśnie kończysz swoje wystąpienie. Wiesz jak ważny jest dobry początek i niebanalne zakończenie, więc podsumowujesz przygotowanym cytatem. Czujesz, że doskonale Ci poszło, ale zanim rozlegną się brawa, nagle przychodzi Ci do głowy, że może ktoś ze słuchaczy ma jakieś pytanie, więc szybko zwracasz się do nich z nieśmiertelnym: „Czy są jakieś pytania?”. I wtedy zapada cisza.

Ta pełna napięcia cisza wynika najczęściej z tego, że słuchacze są zdezorientowani. Przecież już podsumowałeś i zakończyłeś (to był naprawdę dobry cytat), więc przy wtórze oklasków powinieneś lekko skłonić głowę w podziękowaniu i z uśmiechem zejść ze sceny. Nikt się nie spodziewał nagle otwartej sesji pytań, więc najprawdopodobniej żadne się nie pojawią. Zapadnie tylko mało przyjemna cisza, w której ulotni się całe dobre wrażenie, jakie wywarłeś swoim wystąpieniem. Pozostanie Ci szybko podziękować za uwagę i czym prędzej wyjść. Ale już nie w towarzystwie burzy oklasków, będą to raczej pojedyncze klaśnięcia i pomruki ulgi. A przecież przygotowałeś (i wygłosiłeś!) tak dobre przemówienie…

Czy to znaczy, że w ogóle nie powinniśmy zachęcać słuchaczy do zadawania pytań? Ależ nie, trzeba tylko wiedzieć kiedy i jak to zrobić. Poniżej kilka prostych zasad.

1. Na początku zastanów się, czy w ogóle zadawanie pytań jest możliwe. Jeśli bierzesz udział w większej konferencji, gdzie oprócz Ciebie występują inni mówcy, możliwość zadawania pytań często ustala organizator. Jest to skorelowane z warunkami organizacyjnymi i technicznymi – im większa sala i liczniejsza publiczność, tym trudniej taką sesję przeprowadzić.
2. Jeśli już wiesz, że można i decydujesz się podjąć wyzwanie, dobrze się do tego przygotuj. Przede wszystkim przeznacz na pytania i odpowiedzi określony czas (nie za długi, wystarczy kilka minut) i wkomponuj go w strukturę wystąpienia. Pamiętaj, aby na początku zasygnalizować słuchaczom, że w określonym momencie będą mieć możliwość zadawania pytań.
3. W trakcie przygotowań do wystąpienia poświęć trochę czasu na zastanowienie się, jakie pytania mogą paść, co trzeba będzie dodatkowo wyjaśnić i z czym słuchacze mogą się nie zgadzać. Możesz zapytać o to kogoś - z rodziny lub znajomego - przed kim ćwiczysz swoją prezentację. Mając listę takich potencjalnych pytań, przygotuj sobie krótkie, ale wyczerpujące odpowiedzi.
4. Jeśli pytań pojawi się więcej, a zaplanowany czas mija, wtedy zaproś do rozmowy w kuluarach po zakończeniu wystąpienia lub podaj inną możliwość skontaktowania się z Tobą (np. adres e-mail).
5. Samą sesję pytań najlepiej jest umieścić tuż przed podsumowaniem i zakończeniem. Wtedy nawet jeśli nie pojawią się żadne pytania, gładko możesz przejść do slajdu podsumowującego, a następnie zakończyć wystąpienie tym świetnym cytatem, który przygotowałeś.
6. A potem wystarczy podziękować na uwagę i z towarzyszeniem oklasków zejść ze sceny :-)

O autorce:

Katarzyna Marciniak - z pasji, z doświadczenia i ze szkół (w tym także szkoły życia) pomaga innym jako nauczyciel emisji głosu, socjolog, specjalista od marketingu, komunikacji oraz budowania wizerunku. Ale kiedy trzeba potrafi zamienić się w stylistkę, makijażystkę, operatora kamery oraz reżyserkę filmową i reporterkę radiową ;) Założyła i prowadzi Akademię głosu i wizerunku IMAGETON.